Jak chronić się przed promieniowaniem po awarii w elektrowni atomowej?
Wojna w Ukrainie na nowo rozbudziła lęki co do kolejnej awarii w elektrowni atomowej. Nasz wschodni sąsiad eksploatuje obecnie 15 bloków jądrowych zlokalizowanych w czterech elektrowniach. Ich łączna moc zainstalowana wynosi 13 835 MW, co plasuje ją na trzecim miejscu w Europie. Konsekwencje ewentualnej awarii jednej z nich mogą być ogromne, dlatego przypominamy, co robić, gdy dojdzie do awarii w elektrowni atomowej.
Elektrownie atomowe posiadają szereg zabezpieczeń na wypadek awarii technicznych, błędów ludzkich, działań sił przyrody czy upadku samolotu. Niestety żadna z nich nie jest zaprojektowana na wypadek prowadzenia wojny, bo nikomu nie przyszło do głowy, że ktoś będzie ostrzeliwał elektrownię. A jednak. Na taką sytuację nie jest przygotowana również Zaporoska Elektrownia Atomowa.
Elektrownia jądrowa w Enerhodarze znajduje się 840 km od granic z Polską. To największa siłownia jądrowa w Europie, gdzie obecnie stacjonują rosyjscy żołnierze ze sprzętem oraz pracownicy Rosatomu. W sierpniu agresor kilkakrotnie ostrzelał elektrownię, stwarzając ryzyko uwolnienia substancji promieniotwórczych.
Przyczyny awarii elektrowni atomowej to chociażby zaniedbania personelu jak w przypadku elektrowni w Czarnobylu czy katastrofa naturalna, jak w przypadku elektrowni jądrowej Fukushima. Choć Japonia zabezpieczyła ją przed falą tsunami ponad sześciometrowym murem, ten okazał się niewystarczający.
Fale spowodowane trzęsieniem ziemi osiągnęły wysokość 14 metrów, a woda zalała nisko położone pomieszczenia generatorów, niszcząc zbiorniki do ich paliwa.
Obecnie blady strach pada na mieszkańców Europy, bo Rosja ostrzeliwuje tereny wokół Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej. Czym grozi awaria elektrowni atomowej?
Awaria elektrowni atomowej w najgorszym wypadku to emisja substancji radioaktywnych. Cząstki rozprzestrzeniają się z wiatrem i stopniowo osiadają na powierzchni ziemi i wód. Gdy radioaktywne substancje znajdują się w powietrzu pojawia się ryzyko, że dostaną się do organizmu ludzi i zwierząt wraz z wdychanym powietrzem.
Gdy radioaktywny pył opadnie na ziemię, istnieje zagrożenie dostania się do organizmu wraz z pożywieniem. Substancje, które dostaną się do organizmu, napromieniowują wewnętrzne narządy jak płuca czy tarczycę.
Co robić w przypadku promieniowania radioaktywnego? Osoby mieszkające w promieniu 15 kilometrów od elektrowni powinny zostać ewakuowane. W przypadku znacznej emisji ewakuacja powinna zostać przeprowadzona w ciągu doby.
To powinno wystarczyć, aby podczas awarii w elektrowni atomowej nikt poza jej terenem nie otrzymał dawki promieniowania zagrażającej życiu. Co robić w przypadku promieniowania radioaktywnego, gdy znajdujemy się poza bezpośrednim zagrożeniem?
Jeśli wychodzisz na zewnątrz, zakryj nos i usta mokrym ręcznikiem lub chusteczką. Gdy wracasz do domu, zmień buty i odzież, które należy schować w plastikowej torbie. Następnie dokładnie umyj się pod prysznicem. Co robić w przypadku promieniowania radioaktywnego, gdy zostajesz w domu? Pamiętaj o tym, aby:
- dokładnie zamknąć okna i drzwi;
- uszczelnić otwory kominowe i wentylacyjne;
- nie korzystać z klimatyzacji i wentylacji;
- przechowywać żywność w szczelnych pojemnikach;
- unikać jedzenia żywności z niepewnych źródeł jak przydomowy ogródek.
Co robić w przypadku promieniowania radioaktywnego? Należy również zabezpieczyć zwierzęta, a w domu należy zostać do czasu odwołania ewentualnego, oficjalnego zalecenia.
Warto również poświęcić trochę czasu, aby przygotować się do możliwego opuszczenia domu. Przygotuj tak zwany plecak ucieczkowy.
W Polsce sytuację radiacyjną 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu, kontroluje Państwowa Agencja Atomistyki. Ta dysponuje nowoczesnymi systemami do prognozowania rozwoju sytuacji na wypadek wystąpienia zdarzeń radiacyjnych, jak awaria w elektrowni jądrowej.
Obecnie przeprowadzane są różnorodne symulacje na wypadek awarii w elektrowni w Zaporożu. Skąd czerpać informacje w przypadku awarii w elektrowni atomowej? Aktualną sytuację radiacyjną można śledzić na stronie internetowej agencji.