Ile waży układ odpornościowy człowieka? Tyle co... ananas!
To nie była łatwa matematyka, ale naukowcy już wiedzą. Nasz układ odpornościowy liczy 1,8 biliona komórek, które ważą łącznie 1,2 kg. Jak to policzyli?
Niezadowolony z wcześniejszych szacunków Ron Sender, biolog z Weizmann Institute of Science w Izraelu, postanowił policzyć, ile komórek odpornościowych znajduje się w ludzkim ciele, gdzie się znajdują i ile łącznie ważą. Zgodnie z konwencją zespół badawczy oparł się na domyślnym modelu referencyjnym ludzkiego ciała, ok. 70-kilogramowym dorosłym mężczyźnie w wieku od 20 do 30 lat, co ma oczywiste ograniczenia przy rozszerzaniu wyników na inną płeć, wagę i wiek. W poprzednich badaniach układu odpornościowego stosowano różne metody analizy męskiego ciała, które w dużej mierze skupiały się na określonych tkankach lub typach komórek lub wręcz badały gryzonie, przekładając wyniki na ludzi, co wiele mówi o ich dokładności.
Zupełnie inaczej jest w przypadku tego nowego, które wykazało, że układ odpornościowy dorosłego mężczyzny, złożony z różnorodnych tkanek przygotowanych do ochrony przed najeźdźcami, liczy ok. 1,8 biliona komórek, które ważą łącznie ok. 1,2 kg, czyli mniej więcej tyle, co ananas lub kilka chomików (pozostając w temacie poprzednich badań). Co więcej, odpowiada również na pytanie o to, który narząd jest największym rezerwuarem komórek odpornościowych (często mówi się, że jest to przewód pokarmowy, ale niektóre badania wskazują, że najbardziej immunogenne są węzły chłonne) oraz wyjaśnia, jak wyniki przekładają się na kobiety i dzieci.
W porównaniu z 73-kilogramowym mężczyzną w wieku około 20 lat, dorosła kobieta w tym samym wieku, ważąca 60 kilogramów, miałaby prawdopodobnie około 1,5 biliona komórek odpornościowych, co daje w sumie 1 kilogram. Dziecko w wieku 10 lat miałoby jeszcze nieco mniej: 1 bilion komórek odpornościowych o wadze 600 gramów.
Wyniki te należy jednak interpretować ostrożnie, ponieważ kobiety są bardziej narażone na choroby autoimmunologiczne, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów i toczeń, a układ odpornościowy dzieci wciąż się rozwija.
Badania wykazały również, że limfocyty, które wytwarzają przeciwciała neutralizujące najeźdźców i inicjujące ataki komórkowe, stanowią około 40 proc. komórek odpornościowych. Ponieważ jednak należą do najmniejszych komórek w organizmie, stanowią zaledwie 15 proc. całej masy układu odpornościowego.
Neutrofile, które powstają w szpiku kostnym i pożerają intruzów bakteryjnych, stanowią kolejne 40 proc. komórek odpornościowych i 15 proc. całkowitej masy układu.
Co więcej, jelita zawierają tylko 3 proc. wszystkich komórek odpornościowych w organizmie człowieka, a 2 proc. znajduje się we krwi, co oznacza, że najważniejszymi narządami odpornościowymi są węzły chłonne, szpik kostny i śledziona, w których znajduje się większość limfocytów i neutrofili. Jednak jak wyjaśniają autorzy badania, jelita są domem dla większości komórek plazmatycznych i dlatego w największym stopniu przyczyniają się do odporności organizmu za pośrednictwem przeciwciał.
