Napoje z bąbelkami i procentami
Napoje alkoholowe znane są od początków cywilizacji. Duże jasne pijano pod koniec epoki lodowcowej. Winem raczono się zanim stanęły egipskie piramidy.
Eksperci zakładają, że sztuka warzenia piwa może być liczyć 10-11 tys. lat. Najdawniejsze piwo odkryli w 2005 r. archeolodzy z Uniwersytetu Pensylwania i Muzeum Archeologii i Antropologii w Filadelfii.
Prowadząc wykopaliska w okolicach wsi Jihau w północnych Chinach natrafili oni na cmentarzysko sprzed 9 tys. lat. W jednym z grobów znaleziono ceramiczne naczynia na piwo, dzięki czemu można było przeanalizować chemiczne ślady składników tego napoju.
Wg ustaleń specjalizującego się w pradawnych alkoholach dr Patricka McGoverna, wchodzącego w skład zespołu amerykańskich archeologów, piwo w epoce kamiennej otrzymywano na bazie fermentacji mieszanki soków owocowych i płynnego miodu.
W lipcu 2005 r. w browarze w Delaware odtworzono znalezione w Chinach najstarsze piwo świata. Napój oparty o ryż, miód, winogrona i owoce głogu przygotował zespół specjalistów kierowany przez eksperta Sama Calagione. Był to efekt współpracy browarników z archeologami z Filadelfii.
Wino też ma swoje lata. Jak ustalił dr Patrick McGovern z Muzeum Archeologii i Antropologii przy Uniwersytecie Pensylwanii, wino produkowano na Bliskim Wschodzie już 6 tys. lat temu. Dowiodły tego chemiczne analizy naczyń odnalezionych podczas wykopalisk w Iranie.
Porowata struktura używanych przez ludzi glinianych naczyń umożliwiła naukowcom ustalenie, że w tych dzbanach przechowywano wino. Badania wykazały obecność żywicy drzewa tamandrynowca oraz soków owocowych. Naukowcy przyjęli, że ludzi do produkowania wina zainspirowało obserwowanie ptaków zjadających owoce fermentujące w naturalny sposób. Później wino określało status społeczny - kto miał wino był wysoko notowany, bo pomagało ono nawiązywać dobre kontakty z sąsiednimi plemionami w celu wymiany handlowej. Istotną rolę miało również odgrywać w życiu religijnym człowieka. Wino stało się szczególnie popularne przed 4 tys. lat, w starożytnym Egipcie. Stamtąd rozpowszechniło się w krajach basenu Morza Śródziemnego docierając do Grecji i Rzymu.
Najpopularniejszy dziś rodzaj wina pijanego przy szczególnych okazjach, to szampan. Ma on stosunkowo krótką, bo niewiele ponad 300 lat liczącą historię. Szampan jest rodzajem wina musującego, produkowanym wyłącznie w regionie Szampania we Francji. W 1911 r. zastrzeżono nazwę "szampan", jednak szampanami nazywa się zwyczajowo wszystkie wina musujące. Prawdziwy szampan różni się od reszty tym, że ma prawdziwe "bąbelki" - musuje bez sztucznego nasycania napoju dwutlenkiem węgla. Do charakterystycznych butelek z grubego szkła nalewane jest młode, nie do końca przefermentowane wino. Butelki przechowuje się lekko pochylone w stronę korka, utrzymując temperaturę 3-5 stopni C. Trwa to minimum 2 lata, a co 3 miesiące butelki są systematycznie przekręcane o 1/4 obrotu.
Prawdziwy szampan jest drogi - za butelkę płaci się od 25 do 250 dolarów, a wybitne roczniki osiągają na aukcjach ceny rzędu kilku tys. dolarów za butelkę.
Tadeusz Oszubski
